Włochy są po Niemczech i Francji kolejnym krajem, który wprowadza minimalną stawkę wynagrodzenia dla pracowników obejmującą również kierowców wykonujących usługi transportowe. Na szczęście będzie miała ona zastosowanie wyłącznie do przewozów kabotażowych.
Na wstępie wypada przeprosić za długi czas bezczynności na blogu. Paradoksalnie jego popularność i w związku z tym spora ilość wyzwań zawodowych w ostatnich miesiącach połączona z koniecznością funkcjonowania również w innych obszarach życia sprawiła, że na pisanie czasu już nie starczało. Mam jednak szczere postanowienie poprawy i tak długa nieobecność już nie powinna wystąpić 🙂
Ale ad rem 🙂
Dekret obejmie przewozy kabotażowe
W dniu 17 lipca 2016 Prezydent Republiki Włoskiej wydał dekret nr 136/2016 implementujący Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/67/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, zmieniającą rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu informacji na rynku wewnętrznym („rozporządzenie w sprawie IMI”). Dekret został opublikowany w Dzienniku Urzędowym Republiki Włoskiej w dniu 21 lipca 2016 r. i zgodnie z art. 27 dekretu wszedł w życie w dniu 22 lipca 2016 r.
Z punktu widzenia przewoźników najważniejsze są postanowienie art. 1 dekretu określającego zakres jego zastosowania. W myśl art. 1 ust. 1 jego zapisy stosuje się do przedsiębiorców mających siedzibę w innych państwach członkowskich UE, którzy delegują co najmniej jednego pracownika do świadczenia usług na terenie Włoch. Jednocześnie w art. 1 ust. 4 wprost stwierdzono, iż w odniesieniu do sektora transportowego dekret znajduje zastosowanie do przewozów kabotażowych, o których mowa w rozdziale III rozporządzenia nr 1072/2009 i rozdziale III rozporządzenia nr 1073/2009. Oznacza to a contrario, że dekret nie dotyczy ani przewozów międzynarodowych do i z Włoch, ani do przewozów tranzytowych przez Włochy. Stanowi zatem dla polskich przewoźników zdecydowanie mniejsze zagrożenie niż regulacje niemieckie i francuskie.
Stawka minimalna
Zgodnie z art. 4 ust. 1 dekretu przedsiębiorstwo delegujące pracowników na terytorium Włoch zobowiązane jest do przestrzegania warunków pracy dotyczących pracowników zatrudnionych we Włoszech. W odniesieniu do branży transportowej warunki te określone są w układzie zbiorowym pracy logistyki, transportu i spedycji z dnia 1 sierpnia 2013 r., którego aktualna wersja określa wysokość minimalnego wynagrodzenia pracowników od dnia 01.10.2015 r.
Dla polskich przewoźników największe znaczenie będą miały regulacje odnoszące się do dwóch kategorii pracowników określonych w układzie zbiorowym. Zgodnie z art. 6 rozdziału II wyróżniono m.in. kategorię 3 Super i kategorię 3. Kategoria 3 Super obejmuje kierowców samochodów ciężarowych o ładowności ponad 80 t i kierowców samochodów ciężarowych o ładowności przekraczających 20 t wyposażonych w żurawie. Do kategorii 3 należą kierowcy samochodów ciężarowych o ładowności poniżej 80 t.
Układ przewiduje minimalne stawki wynagrodzenia dla poszczególnych kategorii pracowników. W publikacjach na polskich portalach transportowych pojawiła się informacja, iż stawki te wynoszą 10,12 EUR za godzinę dla kategorii 3 Super i 9,75 EUR za godzinę dla kategorii 3. Nie wiem, jakie jest źródło tych informacji, ale w mojej ocenie powyższe dane nie są prawidłowe, a jednoznaczne określenie stawki nie jest takie proste.
Określone w rozdziale II układu (po art. 54) stawki minimalne są ujęte w okresie miesięcznym i wynoszą 1.642,37 EUR dla kategorii 3 Super i 1.598,78 EUR dla kategorii 3.
Zgodnie z art. 11 rozdziału II układu tygodniowy czas pracy kierowców nie może przekraczać 39 h, nie więcej niż 8 h dziennie. Przyjmując, że miesięcznie przeciętnie jest 21 dni roboczych czyli 4,2 tygodnia roboczego, należałoby uznać, że przeciętny miesięczny czas pracy kierowcy wynosi 163,8 h. Minimalne stawki wynagrodzenia przy takim założeniu wynoszą zatem 10,03 EUR dla kategorii 3 Super i 9,76 EUR dla kategorii 3. W praktyce więc wysokość minimalnego wynagrodzenia we Włoszech zbliżona jest do stawek wynikających z Loi Macron określającego francuską płacę minimalną.
Co z dietą i ryczałtem?
W tym miejscu pojawia się kluczowe pytanie: czy należności z tytułu podróży służbowej, które w polskich realiach stanowią zdecydowaną większość wynagrodzenia kierowcy w transporcie międzynarodowym, podlegają zaliczeniu na poczet płacy minimalnej? W mojej ocenie zastosowanie znajdzie tu regulacja art. 3 ust. 7 dyrektywy nr 96/71/WE stanowiącego, że dodatki właściwe delegowaniu należy uznawać, za część płacy minimalnej, o ile nie są wypłacane z tytułu zwrotu wydatków faktycznie poniesionych na skutek delegowania, takich jak koszty podróży, wyżywienia i zakwaterowania. Tak jak pisałem we wpisie Czy dietę i ryczałt za nocleg można zaliczyć do niemieckiej płacy minimalnej?, w praktyce funkcjonowania polskiej branży transportowej nie stanowią zwrotu kosztów podróży służbowej, ale de facto stanowią wynagrodzenie kierowcy. Po części podobną optykę przyjęły niemieckie organy celne zajmujące się kontrolą stosowania przez polskich przewoźników postanowień MiLoGu – uznają, że ryczałt za nocleg w całości podlega zaliczeniu na poczet płacy minimalnej, gdyż pracodawca zapewnia pracownikom bezpłatny nocleg w kabinie pojazdu, zaś dieta również podlega zaliczeniu po odjęciu od niej minimalnych dziennych kosztów wyżywienia w Niemczech w wysokości ok. 7,5 EUR.
Pracownik może dochodzić swoich praw
Warto zarazem zwrócić uwagę, iż zgodnie z art. 5 dekretu pracownicy mają prawo powoływać się na regulacje dekretu w postępowaniach sądowych i administracyjnych. Oznacza to, że podobnie jak w przypadku MiLoGu polscy pracownicy będą mieli możliwość wystąpić z roszczeniami przeciwko polskim przewoźnikom do sądu pracy w Polsce, o czym pisałem już we wpisie MiLoG przed polskim sądem pracy. Niedawno dotarła do mnie zresztą informacja, że co najmniej jeden taki proces o zapłatę należności wynikającej z niemieckiej ustawy o płacy minimalnej już się przed sądem polskim toczy.
Czy stawka obowiązuje obecnie polskich przewoźników?
Analizując postanowienia dekretu można postawić pytanie, czy polski przewoźnik rzeczywiście musi już teraz przestrzegać powyższych stawek. Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 1 dekretu dane dotyczące warunków zatrudnienia pracowników delegowanych obejmujące w szczególności zasady i warunki zatrudnienia we Włoszech i układy zbiorowe mające zastosowanie do pracowników delegowanych powinny być umieszczone na stronie internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Co więcej w myśl art. 7 ust. 2 dekretu dane powinny być opublikowane zarówno w języku włoskim jak i angielskim. Tymczasem Ministerstwo, co prawda, odnotowało na swojej stronie internetowej fakt wejścia w życie dekretu, ale wymagane informacje nie zostały w jego serwisie umieszczone.
Można więc obecnie podnosić argument, że skoro Ministerstwo nie opublikowało minimalnych stawek wynagrodzenia dla poszczególnych branż, polski przewoźnik nie ma obowiązku samodzielnie ustalać ich wysokości, a zatem nie jest zobowiązany do ich przestrzegania.
Obowiązki administracyjne
Zgodnie z art. 10 ust. 1 dekretu pracodawca delegujący pracownika do pracy na terenie Włoch zobowiązany jest do zgłoszenia tego faktu do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w terminie 24 h przed rozpoczęciem pracy. Późniejsze zmiany w zgłoszeniu powinny być przekazywane w ciągu 5 dni. Zgłoszenie powinno obejmować dane pracodawcy, liczbę i dane pracowników, datę rozpoczęcia i czas zakończenia prac, miejsce wykonywania usług i ich przedmiot. Trudno na razie powiedzieć, jak interpretować te wymogi w odniesieniu do transportu – czy konieczne będzie zgłoszenie każdego przewozu kabotażowego wraz z trasą? Zasady komunikacji z Ministerstwem Pracy mają zostać dopiero opracowane w terminie 30 dni od wejścia w życie dekretu, więc być może te wątpliwości zostaną jeszcze wyjaśnione.
Z kolei w myśl art. 10 ust. 3 lit. a dekretu pracodawca ma obowiązek przechowywania w języku włoskim umowy o pracę, ewidencję czasu pracy, a także dokumentacji potwierdzającej wypłatę wynagrodzenia pracownikom delegowanym do pracy we Włoszech. Art. 10 ust. 3 lit. b dekretu nakazują natomiast ustanowienie na terenie Włoch przedstawiciela, do którego może być kierowana korespondencja związana z delegowaniem pracowników. W braku jego wyznaczenia przyjmuje się, że korespondencja może być kierowana do miejsca, gdzie pracownicy świadczą usługi – w przypadku transportu z oczywistych względów byłoby do niemożliwe. Na umotywowany wniosek organizacji społecznych pracodawca ma także obowiązek powołania przedstawiciela uprawnionego do reprezentowania pracodawcy w ramach dialogu społecznego.
Kontrole i sankcje
Kontrola przestrzegania ustawy została powierzona Inspekcji Pracy. Za brak zgłoszenia delegowania pracownika grozi grzywna od 150 do 500 EUR za każdego pracownika (art. 12 ust. 1). Naruszenie obowiązku przechowywania dokumentacji w języku włoskim zagrożone jest karą w wysokości od 500 do 3000 EUR za każdego pracownika (art. 12 ust. 2). Brak powołania przedstawiciela do odbioru korespondencji i przedstawiciela do dialogu społecznego skutkują grzywną od 2.000 do 6.000 EUR (art. 12 ust. 3). Łączna kara dla pracodawcy nie może jednak przekraczać kwoty 150.000 EUR (art. 12 ust. 4).
Nałożone kary administracyjne będą mogły być egzekwowane również w Polsce przy wykorzystaniu unijnych regulacji dotyczących współpracy organów administracyjnych.
Wnioski końcowe
Na razie jeszcze istnieje wiele niewiadomych co do szczegółowych zasad funkcjonowania nowej regulacji we Włoszech. Wydaje się jednak, że inaczej niż w przypadku ustawy niemieckiej i francuskiej trudno będzie liczyć na reakcję Komisji Europejskiej i podważenie włoskich przepisów w oparciu o regulacje prawa europejskiego. Włoska ustawa odnosi się wyłącznie do przewozów kabotażowych, a przepisy rozporządzenia 1072/2009 wskazują wprost, że do przewozów kabotażowych stosuje się przepisy dyrektywy o pracownikach delegowanych. Te zaś stanowią, że pracownik delegowany ma prawo do otrzymywania płacy minimalnej obowiązującej w kraju, do którego został delegowany.
Witam Panie Pawle
Czy ustawa dotknie również przewoźników do 3,5 ?
Dziękuje za odp.
@ Paweł
Ustawa dotyczy wszystkich podmiotów – również poniżej 3,5 DMC.
Witam.
Panie Mecenasie,
Odnośnie Art. 1 ust. 2 włoskiego dekretu. Jest tam napisane, że” (..) rozporządzenie stosuje się do agencji pośrednictwa pracy tymczasowej mających siedzibę w innym państwie członkowskim i delegujących pracowników do przedsiębiorstwa użytkownika, który ma swoją siedzibę lub jednostkę produkcyjną we Włoszech”.
Zatrudniam kierowców za pośrednictwem agencji pośrednictwa pracy tymczasowej, którzy jeżdżą od czasu do czasu z transportami do Włoch.
Pytanie brzmi: czy włoski dekret stosuje się wtedy do tych kierowców (a co za tym idzie – agencji pośrednictwa pracy i mojej firmy), nawet jeśli nie wykonują przewozów kabotażowych po Włoszech?
@ Adam
Jeśli wykonywana usługa nie jest przewozem kabotażowym, dekret nie ma do niej zastosowania, a pracownik nie jest uważany za delegowanego do pracy na terytorium Włoch.
P.Pawle,
w wielu źródłach podana jest informacja, że „Dekret odnosi się RÓWNIEŻ do przewozów kabotażowych wykonywanych przez zagraniczne firmy na terenie Włoch.”
Czy jest już pewna informacja, że płaca minimalna we Włoszech będzie dot. tylko i wyłącznie przewozów kabotażowych??
Rozumiem, że jeśli tak to nie ma (nie będzie) obowiązku zgłaszania pracowników, którzy wykonują przewozy inne niż kabotaż??
@ Agata
Na razie brak informacji, by dekret miał zastosowanie do innych rodzajów przewozów. Uważam, że brzmienie art. 1 ust. 4 dekretu przesądza, że w zakresie transportu drogowego dotyczy on wyłączeni przewozów kabotażowych. Inaczej ten przepis nie miałby żadnego sensu. Gdyby ustawodawca chciał wskazać, że dotyczy on wszystkich rodzajów transportu, to by to napisał. Jaki byłby sens wyróżniania tylko transportu kabotażowego, gdyby dekret miał się odnosić również do innych rodzajów transportu?
wszystko jest tak bardzo ogólne, że zastanawiam się jaki byłby sens wprowadzania płacy minimalnej tylko dla kabotażu, brak jest jednoznacznej informacji i stąd moje zakłopotanie. Czekam na dalsze postanowienia i interpretacje na blogu. Pozdrawiam.
@ Agata
Dekret dotyczy całej włoskiej gospodarki, a transport jest tylko jej częścią. Moim zdaniem wątpliwości byłyby, gdyby dekret w ogóle nic nie mówił o transporcie. Tymczasem on się do transportu odnosi, ale wyraźnie zastrzegając, że chodzi wyłącznie o przewozy kabotażowe. Z tego względu w mojej ocenie brak podstaw do rozciągania tej regulacji na inne rodzaje przewozów.
Witam Panie Pawle!
czytajac dekret, w zapisie o transporcie jest zdanie: Nel settore del trasporto su strada, il presente decreto si
applica anche alle ipotesi di cabotaggio ,,,co doslownie oznacza tlumacze:
w sektorze transportu drogowego,prezentowany dekret odnosi sie ROWNIEZ do hipotezy kabotazu …………..czyli wg. mnie dekret dotyczy rowniez w wozu towarow jak i wywozu towarow z terenu Wloch,moze sie myle,,ale jesli mialby ten dekret dotyczyc tylko kabotazu slowo ANCHE powinno brzmiec SOLO, czyli tylko i wylacznie.co pan na to moje doslowne tlumaczenie?,,,nie ukrywam ze jako przewoznik,chcialbym zeby panska interpretacja byla prawdziwa!
@ remo d.
Już pisałem powyżej, że w mojej ocenie przepis dotyczący kabotażu nie miałby sensu, gdyby była to dodatkowa regulacja poza ogólną zasadą, że dekret dotyczy całego transportu. Dlaczego bowiem akurat kabotaż miałby tu zostać wyróżniony. Zwróciliśmy się jednak do włoskiego ministerstwa pracy z prośbą o wyjaśnienie.
Czekamy wiec z niecierpliwoscia na wiadomosci od Pana,,ja tez ze swojej strony probuje uzyskac jakies informacje ze znajomych kancelarii prawnych w Rzymie,niestety okres wakacyjny temu nie sprzyja.Mam cicha nadzieje ze Pan ma racje.
pozdrawiam
Również mam nadzieję, że ma Pan rację.
witam panie Pawle!czy moze dostal pan jakies nowe interpretacje w sprawie stawek minimalnych we wloszech z minsterstwa pracy?, ,,,prosze o nas pamietac?,,,czekamy z niecierpliwoscia,,,z powazaniem ,,
@ remo d.
Niestety wciąż czekamy na odpowiedź.
Szanowny Panie Pawle,
mam pytanie dotyczące płacy minimalnej w Niemczech, Francji i Włoszech.
Czy przepisy dotyczące płacy minimalnej i oddelegowania dotyczą również współpracownika, czyli ojca właściciela firmy. Busem do 3,5 t jeżdzi zarówno syn jak i ojciec, firma jednak należy do syna.
Jeszcze jedno pytanie, kto odpowiada za nieregularny kabotaż? Czy spedycja , która daje zlecenia, czy właściciel firmy przyjmującej zlecenia tylko i wyłącznie od jednej firmy spedycyjnej?
Pozdrawiam
Witam Panie Mecenasie,
Pytanie może nie związane z nowymi regulacjami we Włoszech, ale dotyczące nieszczęsnego kabotażu. Otóż, czy polscy przewoźnicy mogą wykonywać przewozy kabotażowe w Wielkiej Brytanii pojazdami zarówno do 3,5 t DMC, jak i powyżej 3,5 t DMC?
Dziękuję.
@ M.A.
A na jakiej zasadzie ojciec się rozlicza z synem?
Co do kabotażu najczęściej odpowiedzialność jest po obu stronach. Przewoźnik powinien kontrolować, czy wykonuje zlecenie zgodnie z przepisami o kabotażu, zaś spedycja powinna się upewnić, czy daje zlecenie przewoźnikowi, który może je wykonać.
@ Adam
Mogą wykonywać, ale zgodnie z wymogami wynikającymi z rozporządzenia 1072/2009.
Dzień dobry, Panie Pawle,
ja również uważam, że układ ma zastosowanie nie tylko do kabotażu, ale bardziej zastanawia mnie sam układ zbiorowy, który Pan zalinkował. Wspomniany układ z 1 sierpnia 2013 r. obowiązywał do 31 grudnia 2015 r. Można założyć, że podane płace minimalne zostały na tym samym poziomie w roku 2016, ale bardziej prawdopodobnym wydaje się, że wzrosły. Jak jest faktycznie?
@ Maciej
Nie znalazłem żadnych danych o nowej wysokości płacy. Ostatnia nowelizacja układu była z jesieni 2015 r., więc zakładam, że wciąż obowiązuje.
@Paweł Judek
Link, który Pan podał (http://www.fedit.it/fedit/attachments/article/136/Testo%20Unico%20CCNL%20Logistica,%20Trasporto%20Merci%20e%20Spedizione.pdf) zawiera Układ zbiorowy, w którym na stronie 7 jest napisane:
„Scadenza: 31 dicembre 2015”
Dlaczego więc 1 sierpnia 2016 r. publikuje Pan artykuł, w którym jako źródło umieszcza Pan dokument, który wygasł z końcem 2015 r.?
Być może ów układ zbiorowy został znowelizowany i została przedłużona jego ważność, być może zostało zawarte nowe porozumienie. Tak czy inaczej Pan, nie może niczego zakładać, albo się coś wie, albo się czegoś nie wie i sprawdza. Jest spora szansa na to, że wysokość wynagrodzenia wzrosła w roku 216. Dlaczego podaje Pan niewłaściwe źródło i być może wprowadza firmy transportowe w błąd?
@ Maciej
Wg mojej najlepszej wiedzy układ nie został znowelizowany i nie został zawarty nowy układ. Zawiera on zarazem klauzulę o jego automatycznym przedłużeniu, jeśli nie zostanie wypowiedziany przez którąkolwiek ze stron z 6 miesięcznym okresem wypowiedzenia. Nie mam informacji, by którakolwiek ze stron ten układ wypowiedziała. Jeśli dysponuje Pan innymi informacjami, bardzo proszę o ich udostępnienie, to oczywiście dokonam weryfikacji twierdzeń w artykule. Na razie jednak nie mam żadnych podstaw, by zakładać, że wprowadza on w błąd.
@Paweł Judek, 1 listopada napisał Pan:
01/11/2016 o 05:28
@ Maciej
Nie znalazłem żadnych danych o nowej wysokości płacy. Ostatnia nowelizacja układu była z jesieni 2015 r., więc zakładam, że wciąż obowiązuje.
A wczoraj napisał Pan:
08/11/2016 o 13:23
@ Maciej
Wg mojej najlepszej wiedzy układ nie został znowelizowany i nie został zawarty nowy układ.
Jedna wypowiedź przeczy drugiej. Bardzo proszę o podanie gdzie dokładnie w układzie zawarta jest klauzula o jego automatycznym przedłużeniu.
a czy trzeba mieć przetłumaczone dokumenty na włoski
Witam Panie Mecenasie,
zgodnie z art. 2 ust. 1 poprzez warunki pracy i zatrudnienia należy rozumieć m.in. „wynagrodzenie minimalne, łącznie z dodatkiem za pracę w godzinach nadliczbowych”. Być może moje pytanie jest śmieszne ale zastanawiam się czy będę musiała wypłacać po prostu stawkę za godzinę i godzinę nadliczbową obowiązującą we Włoszech czy też muszę wypłacać wszystkie dodatki do wynagrodzenia jakie tam obowiązują?
Witam Panie Mecenasie
Hmm… Jednym słowem strach się bać… Zastanawia mnie kwestia przewozów okazjonalnych osób… Według rozporządzenia 1073/2009… kabotaż występuje jedynie w przewozach regularnych wobec czego objazdowa autokarowa wycieczka polska powinna być raczej bezpieczna i nic nie powinno być wysyłane? Nie wiem czy dobrze rozumuje?
@ Olender
Biorąc pod uwagę treść przepisów, w mojej ocenie to będzie miało zastosowanie wyłącznie do transportu towarów.